Her 5 kişiden 1’iKOAH’lı
Aksaray Devlet Hastanesi MustafaYazıcı Göğüs Hastalıkları Kliniği Doktorlarından Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr.Vehbi Ayhan, mevsim değişikliği nedeniyle birçok kişiyi etkileyen KOAH’lailgili olarak vatandaşları uyardı.
Dr. Vehbi Ayhan, aramızda yaşayanher 5 kişiden 1’inin KOAH hastası olduğunu ve bu hastaların 10’da 1’inhastalığının farkında olduğunu ifade ederek; kişi eğer sigara kullanıyor veyamesleki nedenlerden dolayı toz, duman ve zehirli gazlara maruz kalıyorsa, uzunsüreli devam eden bir öksürüğü ve öksürüğe bağlı olarak bağlam çıkartıyorsa,nefes almakta zorlanıyorsa hemen bir Göğüs Hastalıkları uzmanına başvurmasınıistedi.
KOAH hastalarına uyarılarınısürdüren Göğüs Hastalıkları Uz.Dr. Vehbi Ayhan, sigarayı bırakmanın hastalığınilerlemesini durdurduğunu da söyledi.
Uz.Dr.Vehbi Ayhan KOAH’ı şöyle anlattı.
“KOAH Nedir?
Kronik (müzmin veya süreğen)Obstrüktif (tıkayıcı) Akciğer Hastalığı
(KOAH), akciğerin kronikilerleyici bir hastalığıdır. Hastalık büyük oranda
sigara dumanı ve bazı kişilerdediğer zararlı gaz ve parçacıklara
bağlı olarak gelişen solukyollarının mikrobik olmayan bir iltihabı sonucu
oluşur. Bu iltihaplanma sonucuhava yolları daralır. Bu iltihapla
mücadele etmede yetersiz kalanakciğerlerde giderek ilerleyen bir harabiyet
oluşur. Dünya’da ve Türkiye’deher 5 kişiden biri KOAH’lıdır.
Ancak KOAH’lıların ancak ondabiri hastalığının farkındadır. KOAH’a
ait belirti ve bulgular 50’liliyaşlara gelmeden fark edilemeyebilir. Bunun
başlıca nedeni hastaların KOAHbulgularını doktora başvurmaya değecek
kadar önemsememesi, sıklıklabunları sigara ile ilişkilendirmesi ya
da bu bulguları yaşlanma,şişmanlık gibi başka nedenlerle açıklamayı
tercih etmesidir. Oysa hastalıkerken dönemde saptanabilse, risk faktörlerinden
kaçınmak ve böylece hastalığınilerlemesini durdurmak mümkün
olabilecektir.
KOAH’lı olmak nasıldır?
Yalnızca sağlıklı bir nefes icindeğil, daha iyi ve daha uzun bir
yaşam için sağlıklı akciğerlergereklidir. Birçok insan için KOAH ile yaşamak kolay değildir.
KOAH tüm hayatınızı etkileyebilecek ciddidirhastalıktır. Fakat bu durum hayattan zevk almanızı engelleyeceği anlamınagelmez. Sağlık ekibinizden nefes almanızı, egzersiz yapmanızı iyileştirecekyolları öğrenebilir, hastalığın neden olabileceği olumsuzlukları önleyebilirsiniz.Eğer ilaçlarınızı etkin şekilde kullanır ve doktorunuzun önerilerini doğruşekilde uygularsanız; sağlığınızın ve yaşam kalitenizin artacağından şüphenizolmasın. Yeter ki siz hastalığınızı iyi tanıyın, hastalıkla ilgili tedavi önerileriniuygulayın.
KOAH’TA AKCİĞERLERDE HANGİ DEĞİŞİKLİKLER MEYDANA GELİR?
KOAH’daakciğerlerin en küçük birim olan hava kesecikleri ve bu hava
Keseciklerineulaşan küçük hava yolları hasar görür.
Normalde balon gibi rahatlıkla genişleyipdaralabilen hava kesecikleri, bu özelliklerini
yitirir,yıpranır ve normal boyutlarına geri dönemez hale gelir.
Birey soluk verdiğinde bir miktar havaakciğerlerde hapis kalır.
Bu durum kirli havanın dışarı atılmasını vetemiz havanın içeri alınmasını güçleştirir.
Hava yollarınınetrafındaki damarların da zedelenmesi nedeniyle;
Vücuttan kirlihavanın atılması ve temiz havanın dokulara kullanılmak üzere ulaştırılması güçleşir.Tüm bu anlatılanlar tıbbi olarak Amfizemolarak isimlendirilir
KOAH’da küçük hava yollarımikrobik olmayan bir iltihap nedeniyle şişer ve normalde olması gerekendenfazla miktarda salgı(balgam)oluşturur. Şişen dokular ve oluşan fazla miktardakisalgı soluk alıp vermeyi zorlaştırır. Çünkü hava yolları daralır ve havanın buyollardan geçişi güçleşir. Fazla miktardaki salgı öksürük yoluyla dışarıatılamadığı için, hava yollarında kolaylıkla enfeksiyon meydana gelebilir. Tümbu anlatılanlar tıbbi olarak KronikBronşit olarak isimlendirilir.
KOAH’A HANGİ DURUMLAR SEBEP OLUR?
KOAH’ın en önemli ve sık görülennedeni aktif olarak sigara içicisi olmak ya da pasif olarak dumana maruzkalmaktır.
KOAH gelişimine neden olan diğer faktörleraşağıda sıralandığı
gibidir:
• Mesleknedeniyle toz duman ve zehirli gazlara maruz kalmak.
• Ülkemizdeözellikle sigara içmeyen kadınlarda ısınma ya da pişirme amacıyla çalı, çırpıve tezek yakmak.
• Pasifsigara içiciliği (Sigara içilen ortamda bulunmak)
• Cinsiyet
• Sosyoekonomikdurum
• Havakirliliği
• A,C, E vitamini eksikliği ve alkol kullanımı KOAH gelişiminde rol oynayabilmektedir.
• Alfa1 antripsin eksikliği gibi genetik nedenler.
KOAH’LI OLDUĞUMU NASIL ANLAYACAĞIM?
Başta tütün dumanı olmak üzere,ısınma ve/veya pişirme amacıyla kullanılan çeşitli yakıtların dumanına veyamesleki toz, duman, toksik gaz ve taneciklere uzun süre maruz kalan kişilerdeuzun süreli öksürük, balgam çıkarma ve giderek artan nefes darlığıyakınmalarından en az birinin gelişmesi halinde, yakınmalar çok şiddetli olmasadahi göğüs hastalıkları doktoruna başvurulması gereklidir. Bu kişilere nefesölçüm testi (spirometri) yapılarak KOAH tanısı konulabilir. Hastalığın gerek başlangıcındagerekse ileri evrelerinde yakınmaları kontrol altına almak mümkündür.
Spirometri Nedir?
Spirometri bir ufleme ileakciğerlerden ne miktarda havanın ne hızla çıkabileceğini ölçmek icinkullanılan bir testtir. Cihaz bir bilgisayar sistemine bağlı çalışır. Doktorunya da solunum teknisyeninin direktiflerine uyulduğunda uygulanması kolay birölçümdür. Spirometri ile elde edilen nefes ölçümlerine göre hava yolu darlığıhafif, orta, ağır, çok ağır olarak sınıflandırılır.
KOAH’LA MÜCADELE İÇİN YAPMAMIZ GEREKENLER?
• Sigaraiçmeyi bırakın
• Gripve zatürre aşılarınızı yaptırın
• KOAHilaçlarınızı doğru şekilde kullanın
• Egzersizyapın
• İyive doğru beslenin
• Enerjiniziiyi kullanın ve stresten uzak durun
• Oksijentedavinizi kullanın
• Ataklarınızıazaltıcı tedbirleri alın ve atağa girdiğinizi fark edin.
KOAH sigara bırakılmasının acilolduğu en önemli hastalıktır.
KOAH’da sigarayı bırakmakhastalığın ilerlemesini durduran en etkili yöntemdir.
Sigara bırakma polikliniklerindendestek alarak sigarayı daha kolay bırakabilirsiniz” dedi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.